De sleutel tot je digitale soevereiniteit: heeft Europa die al weggegeven?

“De wereld is anders dan die de afgelopen twintig jaar was. Wat een paar jaar geleden een veilige keuze leek, heeft nu een ander risicoprofiel”, zegt Maarten Spijkers, Vice President en Managing Director van Hewlett Packard Enterprise Nederland. Hij ziet hoe geopolitieke spanningen en tariefconflicten Nederlandse organisaties wakker schudden.

De onvoorwaardelijke liefde voor hyperscalers lijkt bekoeld. Waar bedrijven de afgelopen jaren gestaag naar de publieke cloud trokken, begint de pendule nu de andere kant op te bewegen. “In elke gesprek dat ik nu heb met CIO’s komt digitale soevereiniteit ter sprake”, zegt Spijkers. “Organisaties herijken hun strategie en vragen zich af: is het wel slim om al onze data bij een hyperscaler te hebben staan?”

Van centraal naar decentraal en weer terug

De beweging weg van hyperscalers past in een historische golfbeweging in de IT-wereld. Na mainframes kwamen client-serveromgevingen, gevolgd door de cloud. Nu tekent zich weer een terugkeer naar omgevingen af waarover bedrijven zelf de volledige controle hebben, maar met behoud van de voordelen van de cloud. “Het is altijd het paradigma tussen centraal en decentraal werken,” zegt Spijkers. “Maar wat je nu ziet is dat edge computing en geopolitieke spanningen elkaar versterken in dezelfde richting. Organisaties hebben technisch gezien decentrale verwerkingscapaciteit nodig, en willen tegelijkertijd strategisch minder afhankelijk zijn van buitenlandse leveranciers.”

Het probleem van dual versus hybride

Onderzoeksbureau IDC onderbouwt de urgentie van dit vraagstuk: volgens hun cijfers heeft 75 procent van de Europese organisaties digitale soevereiniteit als strategische prioriteit benoemd. Tegelijkertijd draait ongeveer de helft van alle bedrijfsapplicaties inmiddels in de cloud. Deze tegenstrijdigheid stelt bestuurders voor een complex dilemma. “ Er wordt wel gezegd dat je, als je in de publieke cloud zit, je de sleutel van je digitale soevereiniteit in feite hebt overhandigd,” stelt Spijkers onomwonden. “Omdat je zelf niet meer 100% in controle bent over je data en bedrijfsprocessen.”

Organisaties worstelen met een specifiek probleem: ze hebben vaak geen hybride cloudstrategie, maar een duale aanpak. Spijkers: “Bedrijven hebben zowel workloads in de cloud als in een lokaal datacenter, maar ze hebben geen gemeenschappelijk besturingssysteem om die twee omgevingen op een eenduidige wijze aan te sturen.” Dit creëert inflexibiliteit. “Organisaties zijn nerveus omdat ze eigenlijk één centraal dashboard zouden willen hebben om al die verschillende workloads uniform te managen en te monitoren, zodat ze gemakkelijker kunnen schakelen tussen omgevingen als dat nodig is. En dat kan nu.”

Soevereine cloud geeft controle terug

De oplossing die HPE biedt is een zogeheten ‘air-gapped’ private cloud-omgeving. “Dit is een kant-en-klare cloud die in het eigen datacenter van de klant wordt geïmplementeerd en volledig stand-alone kan draaien, zonder interventie van enige overheid of wie dan ook,” legt Spijkers uit.

Het concept werd oorspronkelijk ontwikkeld voor de Amerikaanse overheid, die volledig geïsoleerde cloudsystemen nodig had. “Nu is er veel vraag vanuit Nederlandse overheden en organisaties met kritische workloads.” Het grote verschil met de publieke cloud? “Je geeft de sleutels niet weg. Je behoudt zelf de controle over zowel je data als je applicaties.”

Het is een opmerkelijke paradox: juist HPE, een Amerikaans technologiebedrijf, biedt een oplossing die Europese organisaties beschermt tegen teveel afhankelijkheid van buitenlandse wetgeving. Deze pragmatische aanpak laat zien dat digitale soevereiniteit niet draait om sentiment, maar om weloverwogen risicobeheersing en keuzevrijheid in een complexe geopolitieke realiteit.

Bewust kiezen voor balans

Wat betekent dit alles voor Nederlandse organisaties? “Het is niet nodig om terug te gaan naar alleen on-premise, maar is het cruciaal om te zorgen voor een goede balans,” benadrukt Spijkers. “Zorg dat je hybride echt omarmt, in plaats van dat je een dual strategie hebt. Dan ben je voorbereid op onvoorziene omstandigheden en houd je regie over je digitale toekomst.”

Volgens Spijkers onderschatten veel organisaties de kwetsbaarheid die volledige cloudafhankelijkheid met zich meebrengt. “Ik vraag me af of iedereen de volle omvang van de consequenties overziet. In het slechtste scenario verlies je plotseling toegang tot je bedrijfskritische applicaties en data, waardoor je hele bedrijfsvoering stil kan komen te liggen.”

Zijn advies aan bestuurders is daarom niet mis te verstaan: “Kijk verder dan de waan van de dag en laat je niet meeslepen door technologische hypes. Herbeoordeel je risicoprofiel vanuit bedrijfscontinuïteit en digitale weerbaarheid. Laat dát je kompas zijn voor strategische IT-beslissingen.”

Dit artikel is een samenwerking met Hewlett Packard Enterprise Nederland.